Elke toekomstige Vlaamse regering moet binnen het jaar na haar eedaflegging een Blue Deal investeringsplan vaststellen

Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir wil zorgen voor continuïteit in de aanpak van droogte en waterschaarste. Daarom zal elke toekomstige Vlaamse Regering binnen een jaar na haar aantreden een Blue Deal met concrete investeringen moeten opmaken.  Demir reageert vastberaden: “De Blue Deal is ons sterk antwoord op de aanpak van extreme weerssituaties in Vlaanderen en broodnodig in de strijd tegen de gevolgen van de klimaatverandering, zoals droogte en overstromingen. Dit laten doodbloeden na één legislatuur zou een historische vergissing zijn. We moeten de inspanningen blijven volhouden, zeker met de klimaatverandering in het achterhoofd. Door dit decreet zal elke nieuwe Vlaamse Regering een Blue Deal moeten opmaken en laten goedkeuren, met niet alleen doelstellingen, maar ook de financiering van concrete maatregelen ervan.”

Met het ontwerpdecreet dat vrijdag is goedgekeurd wordt de Blue Deal gekoppeld aan de vijfjaarlijkse beleidscyclus van de Vlaamse Regering. De Blue Deal wordt hierdoor een soort ‘legislatuurplan’ voor de volledige regeerperiode.

Die legislatuurgebonden Blue Deal zal duidelijke  doelstellingen bevatten om water maximaal vast te houden en duurzaam te gebruiken, maar uiteraard  ook om de risico’s op waterschaarste én overstromingen te verminderen, inclusief de strategieën en maatregelen die daarvoor gehanteerd zullen worden. Bovendien zal ook voor de nodige financiering moeten worden gezorgd. Zo verzekert Demir de verderzetting van de principes van haar Blue Deal, die in de zomer van 2020 werden vastgelegd door de Vlaamse Regering. 

Dat Vlaanderen met de Blue Deal een bijzonder stevig verhaal heeft om waterschaarste systematisch aan te pakken, kaartte Demir eerder dit jaar aan op de VN top Water in New York. Demir brak er in maart een lans voor een wereldwijde Blue Deal tussen de landen van de Verenigde Naties. Ze daagde de collega-regeringsleiders uit om de handen in elkaar te slaan om de waterbeschikbaarheid voor de toekomstige generaties veilig te stellen.

Vlaams minister Zuhal Demir: “We komen van ver, maar met de Blue Deal koos Vlaanderen er resoluut voor om het roer om te gooien. Elke dag opnieuw gaan we in Vlaanderen de wateruitdaging aan. Er is nooit eerder zoveel geïnvesteerd in onze natte natuur en onze waterbevoorrading om de droogte te bestrijden. We maken van Vlaanderen een weerbaar waterland. We ontharden  en vergroenen om het water terug de grond te laten insijpelen. Met tal van projecten maken we van Vlaanderen opnieuw een spons. Deze uitdaging overschrijdt echter de legislatuur. Dit decreet toont duidelijk aan dat we met deze Vlaamse Regering aan langetermijnbeleid doen.”

Demir ontwikkelde het toonaangevende Blue Deal-plan in 2020 en slaagde er de voorbije jaren in de budgetten voor waterbeleid stelselmatig te verhogen en structureel te verankeren in de Vlaamse begroting. Dankzij de Blue Deal werden al honderden investeringsprojecten opgestart in Vlaanderen om te komen tot meer klimaatrobuuste watersystemen, zodat die meer water kunnen opnemen en vasthouden.

De resultaten zijn indrukwekkend. Enkele cijfers:

• we werken aan meer dan 3000 hectare natte natuur, de gebieden worden vernat en krijgen een natuurlijke sponsfunctie en vullen zo de watervoorraad aan
• 14 kilometer aan waterlopen werden opnieuw natuurlijk ingericht om water minder snel af te voeren en langer vast te houden
• minstens 54 kilometer aan waterlopen zullen binnenkort worden heringericht
• er komen meer dan 350 extra stuwtjes in samenwerking met de landbouwers om meer water te bufferen zodat er meer water beschikbaar is in droge perioden
• extra ruimte om 35 miljoen liter regenwater op te vangen en te gebruiken als volwaardige alternatieve waterbron.

Demir besluit enthousiast: “We gaan in Vlaanderen écht voor een systeemomslag. Maar dit is een marathon, geen sprint. Als we de systeemomslag écht willen realiseren, zoals alle experts ook vragen, dan moeten we volhouden. Met dit decreet zetten we weer een volgende stap in de goede richting.”

Het ontwerpdecreet wordt nu voorgelegd voor advies aan de raden (SERV, MINA, SALV, afdeling wetgeving van de Raad van State).