Na een voorbereiding, bestaande uit testen met een pilootinstallatie, doorlopen van het vergunningstraject, het ontwerpproces en een constructiefase van drie jaar, wordt vanaf oktober 2020 de opstart ingezet van het gloednieuwe waterproductiecentrum (WPC) van Pidpa in Essen. Pidpa produceert en levert drinkwater aan meer dan 1,2 miljoen gebruikers en beheert in 38 gemeenten de rioleringsnetten. Als integraal waterbedrijf heeft zij tevens een uitgebreid aanbod aan producten en diensten op maat. Het nieuwe zuiveringsstation zal een productiecapaciteit hebben van 19.000 m³/dag en vervangt het bestaande WPC dat werd gebouwd in 1968. Er zal eveneens water geproduceerd worden voor de regio Essen-Kalmthout-Wuustwezel, ter ondersteuning van het naburige WPC Kapellen en voor de aangrenzende leveringszone van water-link.

Niet enkel de infrastructuur, maar ook het grondwaterzuiveringsproces werd onder de loep genomen en gemoderniseerd. Zo omvat het bestaande WPC vier zuiveringsstappen om diep anaeroob grondwater om te zetten naar drinkwater: sproeibeluchting, decantatie (met toevoeging van kalk en chloor), snelle zandfiltratie en een bijkomende chloordosering als desinfectiestap. De nieuwe installatie is opgevat als een compact ‘bunkermodel’ bestaande uit vier zuiveringsstraten waarbij de sproeibeluchting en een dubbele zandfiltratie worden ondergebracht in één gesloten ruimte. De beluchting zorgt voor zuurstofopname en voor een partiële verwijdering van gassen zoals methaan en CO₂ uit het water. In de zandfilters wordt ijzer en mangaan gecapteerd en wordt ammonium omgezet tot nitraat. Vervolgens wordt de pH van het water gecorrigeerd via een beluchtings-ontgassingstoren en wordt het water na opslag in ondergrondse reservoirs gedesinfecteerd via een UV-installatie.

De voordelen van de nieuwe zuiveringsinstallatie ten opzichte van de bestaande zijn legio:

• De vier aparte zuiveringsstraten zorgen voor een meer flexibele bedrijfsvoering. Hierdoor kan dynamischer worden ingespeeld op de drinkwatervraag.
• Om het WPC maximale autonomie te geven, zijn er tal van moderne elektromechanische snufjes voorzien.
• Om invloeden van buitenaf te beperken en de hygiëne maximaal te waarborgen, wordt de proceslucht gezuiverd via luchtbehandelingskasten voorzien van absoluutfilters.
• De aangepaste zuiveringstrein voor het diep anaerobe grondwater maakt het mogelijk om de chemievraag te verkleinen met 98%. Hoewel het energieverbruik hoger zal zijn dan in het bestaande WPC, draagt deze chemicaliënreductie bij tot een aanzienlijke verduurzaming van het zuiveringsproces.
• Daarbovenop maakt dit na een doorgedreven inspanning op de andere productielocaties de afgelopen jaren van Pidpa het eerste Vlaamse drinkwaterbedrijf dat op geen enkele productielocatie chloor doseert in het geproduceerde drinkwater.

De opstart van het WPC is gepland begin oktober, dit betekent echter niet dat er meteen drinkwater vanuit het nieuwe waterproductiecentrum in het distributienet gepompt zal worden. Dit heeft te maken met de aard van het grondwaterzuiveringsproces wat een combinatie is van chemische (vb. oxidatie van ijzer), fysische (vb. CO₂ strippen in BOT) en biologische processen (vb. nitrificatie). De microbiologische processen vormen de snelheidsbepalende stap. Om de duur van de opstartfase maximaal te beperken, neemt Pidpa enkele specifieke maatregelen waaronder een tijdelijke minimale fosfaatdosering, gedeeltelijke recirculatie van het gezuiverde water en intermitterende werking van de filterstraten, zodat het essentiële microbieel ecosysteem zich ten volle kan ontwikkelen in de zandfilters.

Initieel zal het bestaande WPC water blijven leveren aan het distributienet. Pas vanaf wanneer de kwaliteit van het gezuiverde water in het nieuwe zuiveringsstation voldoet aan de strenge drinkwaternormen, dan zal het leveringsaandeel van het bestaande WPC stelselmatig teruggeschroefd worden totdat het nieuwe de volledige waterbedeling overneemt.

Samengevat, binnen enkele maanden wordt in Essen kwalitatief en lekker drinkwater geproduceerd met een moderne en duurzame zuiveringsinstallatie die ontworpen en gebouwd is voor een nieuwe periode van 50 jaar. Laat het smaken!