Dag van het Water: sectororganisatie Watercircle vraagt Vlaamse overheid nog meer in te zetten op sensibilisering

• Na de stijgende energieprijzen is het nu de beurt aan de waterprijzen. Die stijgen in sommige gevallen tot meer dan 14% in de komende maanden en in de volgende jaren zullen we nog meer prijsstijgingen krijgen.
• Dat is slecht nieuws voor onze portefeuille. Maar volgens de Watercircle, de sectororganisatie van de watertechnologiebedrijven in Vlaanderen, is er wel goed nieuws voor het waterverbruik. Dat gaat al een hele tijd in dalende lijn, zowel bij particulieren alsook bij bedrijven die stilaan meer inzetten op hergebruik. Enkel tijdens de corona-jaren was er een lichte stijging.
• Spaarzamer omspringen met water is dan ook echt nodig, want slechts enkele Westerse landen beschikken over nog minder water per inwoner dan ons land.
• Intussen worden een aantal regels rond grondwater, afvalwater en waterhergebruik strenger gemaakt. Maar de Watercircle pleit op de Dag van het Water (22 maart) voor een Vlaamse Waterintendant, die er nog meer voor kan zorgen dat we met z’n allen spaarzamer omgaan met water en meer inzetten op hergebruik.

Verschillende drinkwatermaatschappijen maakten er al melding van: de prijzen voor leidingwater stijgen. Een gemiddeld gezin zal zijn factuur met 40 à 50 euro zien stijgen voor dit jaar, maar nu al staat vast dat het daarmee zeker niet zal stoppen. De prijsstijgingen zullen elkaar blijven opvolgen. “Leidingwater zal alleen maar duurder worden: zo worden er stijgingen van 14% voor dit jaar aangekondigd, en op termijn zelfs veel meer”, zegt Matthias Mertens, algemeen directeur van de Watercircle. En ook voor de industrie zal de prijs niet dalen, al is de trend daar voorlopig minder zichtbaar, gezien de meeste bedrijven met langlopende contracten werken.

Voor de prijsstijgingen zijn diverse redenen te vinden: de inflatie en de indexatie van de lonen, de infrastructuur die op zeer veel plaatsen aan een grondige vernieuwing toe is, en de nijpende waterschaarste. “Tot nu toe is het altijd een evidentie geweest dat er water uit de kraan komt, maar in feite is het dat niet. Die bewustwording is er nu stilaan aan het komen en wordt nog versneld als men het in de portefeuille voelt. Bovendien zullen straks ook grote niet-beursgenoteerde verplicht worden om over hun duurzaamheidsdoelstellingen te communiceren, en daarbij speelt water een belangrijke rol. Ook dat zet extra druk.”

Uit cijfers van de VMM blijkt dat er gemiddeld in Vlaanderen en Brussel tussen 1.100 en 1.700 m3 water per persoon beschikbaar is. In vergelijking met andere landen is dat zeer weinig. Zelfs in landen als Spanje en Portugal is er meer water beschikbaar. Preventie en sensibilisering zijn daarom belangrijker dan ooit. En de bewustwording is er volgens de Watercircle al een tikkeltje meer in het bedrijfsleven dan bij de gewone consument.

“Door de droge zomers waren er de voorbije jaren bedrijven die hun productie quasi moesten stilleggen en bijgevolg in de problemen dreigden te komen. Op zo’n moment beïnvloed je rechtstreeks de primaire processen. Dan komt vanzelf het besef dat er zich een andere aanpak opdringt.”

Dalend verbruik ingezet

Intussen daalt wel het gemiddeld waterverbruik over de lange termijn al enkele jaren, al is het al bij al beperkt. In 2000 werd zo bv. nog 377 miljoen m3 leidingwater verbruikt, in 2020 was dat 352 miljoen m3. Tijdens de corona-jaren was er bij de gezinnen weer sprake van een minimale stijging, maar intussen lijkt de trend weer licht dalende.

Bij de bedrijven is er sowieso een kentering ingezet, al zijn de verschillen per sector nog groot. In de chemische sector – zowat de grootste waterverbruiker – daalde het totaal waterverbruik in de periode 2000-2016, waarna de trend voorlopig gestabiliseerd is. Het verbruik van leidingwater en grondwater is wél duidelijk gedaald. De voeding op haar beurt zag het gebruik tussen 2010 en 2018 licht stijgen, al is dat volledig gestabiliseerd voor leidingwater en voor grondwater zelfs gedaald. 

Zeker met de droge zomer op komst en de stijgende prijzen moet er volgens de Watercircle nog sneller, urgenter en méér gesensibiliseerd worden. “Voor de gezinnen zou de verplichte installatie van een regenwaterput bij nieuwbouw bv. een reden van de dalende trend kunnen zijn. Voor bedrijven is er al een relatief goed kader gecreëerd, maar de kloof tussen wetgeving en praktijk is soms nog groot. Al bij al worden er dus stappen in de goede richting gezet, maar de sense of urgency mag nog veel groter worden.”

Vlaamse Waterintendant

Voor de bedrijven worden de eerste stappen gezet richting een stringentere regelgeving op het vlak van grondwater, bedrijfsafvalwater en hergebruik. “Het wordt op dat vlak een bewogen jaar voor alle regelgeving rond water”, aldus Matthias Mertens. “De kwaliteitsopvolging bij waterhergebruik dreigt bv. strenger te worden. Gevaarlijke stoffen in het afvalwater van bedrijven zullen straks allicht nog sneller gemeld moeten worden. En ook drainages zullen allicht vlugger vergunningsplichtig zijn. In 2024 zullen de regels worden aangepast, maar er zijn nog veel vraagtekens en het ziet er naar uit dat Vlaanderen op sommige vlakken strenger zal zijn dan Europa.”

De sector reageert positief, maar hoopt tijdig antwoorden te krijgen. Daarom pleit de Watercircle op de Dag van het Water ook voor een Vlaamse Waterintendant, een soort verbindingsofficier die de hele puzzel voor Vlaanderen kan leggen. “Tijdens de coronacrisis zag je constant virologen opdagen die advies gaven. Iedereen vond dat logisch, maar voor de watersector is dat eigenlijk even logisch”, stelt Matthias Mertens. “Ons land met z’n vele structuren heeft nood aan een verbindingsofficier om goed af te stemmen tussen de vele domeinen waarbij water een cruciale rol speelt.”

De Watercircle plant voor het najaar alvast infosessies en roadshows om bedrijven te informeren over de nieuwe technologieën, regelgeving, enz.

Perscontact

Dajo Hermans – Story Fwd

0478 84 42 45 – dajo@storyfwd.be

Matthias Mertens – Watercircle

0487 01 29 31 – matthias.mertens@watercircle.be